aDREAM INTO AN EMPTy: spinsels over dubbelspel en verlangen
Shanzai Lyric in residence at Canal Street Research Association
Het nagemaakte object - als in een vervalsing van een origineel, ofwel ‘counterfeit - is misschien wel het duidelijkste symbool van de destructieve en spilzieke snelheid van modeproductie in een hyperkapitalistische wereldeconomie die gebouwd is op het aanjagen van een onstilbare consumptie. Verkleed als het ‘origineel’, biedt het vervalste object de ervaring van vervreemding en weet het daarmee onze aandacht te richten op de kunstmatigheid van het grijze gebied tussen de kopie en het gekopieerde, de schijn van eigendom als een gegeven, etcetera. Deze vervreemding veroorzaakt door de poëzie van de bootleg zorgt ervoor dat we bewust worden van de gewelddadige leugens van branding. Want in zijn oorspronkelijke betekenis is een brand of merk een markering die met een heet ijzer in vlees gebrand wordt om bezit te claimen of schande aan te duiden. Shanzhai-teksten of lyrics buigen en breken merken, en zo wordt Balenciaga:
BAENCIALGA
BAIEFMCLACA
De poëtische zinnen in niet-standaard Engelse tekst geplaatst op deze kledingstukken, meestal gemaakt in China en over de hele wereld verkocht, vormen een fenomeen dat wij Shanzhai Lyric noemen. Ze bevatten popreferenties, namen van steden, songteksten, fragmenten uit design handleidingen, marketingjargon en allerlei soorten logo's, aaneengeregen in golvende tekstblokken:
DES ERATE
Take the unpredictable trouble
However,
the tunes all stand out
as individual and
the recording
sounds great
Unveil to me all that you want me to do
All this makes this re-release very welcome
In 1965,
Impala set an all-time
industry annual sales
record of more than
1 million units.
Impala.
Thus, this was perfected
in the Impala.
of alle kanten op, als een gedicht van financiële ondergang:
disaster looming CAPITAL fear aro
SHARES WORTH Crash! slow revival
deepens assets crisis
doubt Interest rates
cession forecast revivsund dollar weakeen
MONETARY PO Bust! slump
Global trends
announces trading loss
disaster looming
fear oses stim u i us package
CAPITAL INVESTMENT anxiety deepens
survival in doubt
of simpelweg gecentreerd maar stiekem niet in balans:
“LOGO HRRE”
Shanzhai (山寨) is het Chinese woord voor namaak, maar letterlijk vertaald betekent het ook "berg", "gemeenschap", verwijzend naar een verhaal over een enclave aan de rand van de stad waar bandieten gestolen goederen opslaan om onder de mensen te herverdelen. Zo krijgt shanzhai een ruimtelijke capaciteit als zowel een heiligdom als een bolwerk. De tekst op shanzhai-kledingstukken biedt een schuilplaats weg van de taal van de dominante mode-industrie, terwijl het is samengesteld uit haar overstock. Sinds we zes jaar geleden de wholesale markt Zoo in Beijing bezochten (die inmiddels niet meer bestaat) houden we ons bezig met de implicaties van shanzhai-poëzie. Tijdens ons bezoek begonnen we de overvloed aan tekstfragmenten en de vluchtige uitspraken, die ontstaan zijn uit het weefsel van, en zich manifesteren op het textiel van fast-fashion, te transcriberen. Shanzhai Lyrics verdwijnen als de trends veranderen en nieuwe expressies de oude vervangen. Onze voortdurende pogingen om deze ontelbare items te archiveren is natuurlijk een belachelijke en gedoemde onderneming die leidt tot een desoriënterende botsing van tempo's. De traagheid en het anachronisme van het archief wordt ingehaald door de extreem hoge snelheid van modeproductie, het wereldwijde web, gentrificatie en milieurampen in de vorm van branden, overstromingen en pandemie. Al deze elementen zijn met elkaar verweven en versnellen elkaar. Tegen deze achtergrond van wanhoop lezen shanzhai-teksten als een oefening in betovering, in het “her-betoveren van de wereld”, om een zin van academica en activist binnen de radicaal autonoom feministische marxistische traditie, Silvia Federici te lenen: een poging een andere wereld tot leven te brengen door (herhalend) bepaalde uitspraken te doen. Een vervalsing lacht in het gezicht van branding en nodigt ons uit om mee te lachen. (Mis)spelling als / is een toverspreuk.
everything is ruined
we re domed
nothing can save us
we re all going to die
Counterfeit onthult condities die ondoordringbaar lijken, maar die bij nadere inspectie al aan het ontrafelen zijn. Het moment waarop de draden van de naden loslaten, is wanneer het mogelijk begint te worden om eraan te trekken en het einde te versnellen. De infantilisering van de mode, waarbij "het geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen voor de impact ervan ... [en dat] het mogelijk maakt dat mode zich distantieert van het menselijk en natuurlijk kapitaal", bestendigt wat cultuurtheoreticus Mark Fisher "kapitalistisch realisme" noemt: het alomtegenwoordige vermogen van het kapitalisme om tot de kern van de werkelijkheid door te dringen, zodat het natuurlijk en onweerlegbaar lijkt. Het vervalste modeartikel brengt de omstandigheden van kapitaal naar voren in de vorm van een gebroken taal die verwijst naar gebroken omstandigheden. Hoewel alle mode een vorm van verkleden is, verkleedt shanzhai-mode zich tijdens het verkleden. In zijn overdrijving speelt shanzhai het kostuum als zodanig uit, en daarmee de mogelijkheid om ons een weg te banen uit dit drama van schijn: kapitalistisch surrealisme:
SMILE
UNTIL THE
TEARS
RUN INTO
YOUR MOUTH
In de absurde aanval van de pandemie lacht-huilt iedereen, sommigen harder lachend dan anderen. Jeff Bezos, CEO en president van Amazon, is de rijkste man ter wereld, maar terwijl de snelheid waarmee de pakketten van Amazon over continenten sjezen de norm wordt, brandt het Amazonewoud. Kantoren en winkelpuien in Manhattan staan tweemaal zo vaak leeg als vijf jaar eerder, terwijl Tesla-CEO Elon Musk zijn fortuin verdrievoudigt door tunnels onder de straten te graven en raketten de ruimte in te lanceren. Aspecten van de materiële wereld lijken te vervallen door onderbenutting. In deze context, waar winkels dichtgetimmerd zijn door huisbazen die bang zijn voor plunderingen, bevinden we ons in een lege winkelpui aan Canal Street, het epicentrum van de namaakmarkt in New York City. Canal Street, een hardnekkig drukke en immer verstopte verkeersader, zit al lang vast in verschillende ontwikkelingsplannen en betwistingen van diefstal. De straat was oorspronkelijk ontwikkeld als een waterweg om industrieel afval naar de Hudson River te leiden. Na pogingen om een stinkende beerput te verfraaien door hem te bekleden met bomen die het beeld van een Europese promenade opriepen, klaagden bezoekers over de vreselijke stank en werd het kanaal gedempt. Deze pogingen om het afval, de slechte gezondheid en de buitensporigheid die door de kapitalistische industrie werden veroorzaakt, te verdoezelen, gaan vandaag de dag door: terwijl de politie frequent klopjachten doet op straatverkopers, leggen plannen om souvenirwinkels en winkels met basisvoorzieningen te vervangen door galeries en boetieks, de basis voor de komst van modeketens. En ketens verwijzen, net als merken, in woord naar de slavernij en uitbuiting waardoor een kapitalistische economie lijkt te floreren. Net als voorheen komt de aanhoudende stank van de situatie voort uit het bedrog om de giftige gevolgen van milieu- en menselijke aantasting te verbergen: door slib in de rivier te dumpen en bomen rond het kanaal te planten - of door een precaire groep werkers, zoals de straatverkopers, te arresteren om hen uit het zicht te houden van toeristen die over Canal slenteren.
IT BELONGS WAPSET OF LIVE
SESR SPORTS & CASUAL
YILIAN IN NEW YORK
Net als bij de shanzhai-productie, speelt de productie van authenticiteit ook een cruciale rol in de saga van de gentrificatie in New York. Met deze valse vergelijking is het noodzakelijk om precies dat ding te verwijderen waarvan de holle kopie zo nauwgezet het hof is gemaakt en gekloond. In het proces van gentrificatie treden kunstenaars op als authenticatoren van een gecultiveerde geschiedenis en neutraliseren ze de mogelijke frictie die kan ontstaan. Kunstenaars worden zowel gemakkelijk aangetrokken als uitgespuugd; ze zijn gewilde bedgenoten voor de slimme ontwikkelaar. Graaiend naar een plek om te verzilveren: waar ‘Make your mark’ de wens is, omdat een mark zo gemakkelijk een markt wordt. De geschiedenis van Canal Street is dus de geschiedenis van kunstenaars die ernaartoe trekken en vervolgens worden uitgezet. De geschiedenis is zelf een soort eigendomsgeschil: wie is de eigenaar van het verhaal, wie mag het officiële verhaal vertellen:
STORY IT ALL ME
DO YOU WANT TO KNOW?
X X
79
X X
EDN
De straatverkopers van nagemaakte tassen, sjaals, schoenen en hoeden aan Canal Street hebben ook een complexe relatie met het officiële verhaal. Ze praten met een enigszins brutale trots over hoe hun bedrijf in feite een vorm van reclame is voor de luxe modemerken die ze bootleggen: de grijze economie toont ‘het verlangen’ (van de consument) waarop bedrijven vertrouwen om hun eigen waarde te laten gelden. Tegen een achtergrond van dichtgetimmerde winkels lokt de levendige straatmarkt van "Little Senegal", zoals het gedeelte van het blok wordt genoemd waarvan de straatverkopers voornamelijk uit West-Afrika komen, massa's toeristen waarop de stad gedijt. Het plaatsen van “nep” producten op de trottoirs van Canal Street naast hun 'echte' edities net iets verderop achter de glazen ramen van luxe winkels op Broadway, bevordert het valse gevoel van agency van de consument: hun vermogen om te kiezen tussen goed en kwaad, goed en slecht, echt en nep.
Tegelijkertijd leggen de straatmarkten de naad van de economie bloot: net zo kwetsbaar als de naad die een tas bij elkaar houdt. Immigrante straatverkopers lopen het risico gearresteerd en uitgezet te worden omdat ze opereren zonder de juiste verkoopvergunningen en werkpapieren, maar ook omdat ze goederen verkopen van ontwerpen die als gestolen worden beschouwd. In verzet delen de straatverkopers kameraadschap in plaats van concurrentie, een nieuwe vorm van commoning. Wanneer iemands waren door de politie in beslag wordt genomen (gestolen), bundelen alle anderen hun middelen en helpen hun kameraad nieuwe voorraad te kopen. De gemeenschap bedreigd daarmee voor de gentrificerende stadsontwikkelingsdoelen, want als mensen voor elkaar zorgen, verstoort dit het gebroken functioneren van het kapitalisme.
Door een nadrukkelijke minachting voor kapitalistische, nationalistische regulering van eigendom en grenzen te tonen, wijzen namaakmarkten naar de echte fraudeurs die afbakening in stand houden: uitbuiting en verplaatsing. Huisbazen verleiden high-end modepop-ups, terwijl de prijzen omhoog worden gedreven voor de langdurige huurders, bevoorradingswinkels, kunstenaars en knock-offs aan de straatkant. Maar tijdens de maanden van de lockdown werd het narratief van vooruitgang gepauzeerd, de mythe van eindeloze groei haltgehouden. In juni 2020 werden de straten van New York overspoeld met demonstranten die marcheerden in gedeeld verdriet en woede tegen politiegeweld en anti-zwart geweld. Terwijl menigten toonden dat ze de wetten van privé-eigendom negeerden die ten grondslag liggen aan een racistische staat waarin de functie van politie is om de buit van de rijken te beschermen, werden invallen gedaan in luxe winkels toen. In tegenstelling tot de bewering dat rellen en zogenaamde plunderingen schade toebrengen aan de opbouw van radicale bewegingen, schrijft schrijver en activist Vicky Osterweil in haar boek In Defense of Looting dat rellen kunnen worden beschouwd als vrouwelijke, reproductieve lichamen die als doel het opnieuw creëren van een community hebben. In de maanden van pandemie die volgden op de opstanden, bleef de fysieke detailhandel leeg staan en kwam de straatmarkt van vervalsingen weer tevoorschijn in de palimpsest die achterbleef. Een gemeenschap tegen alle verwachtingen in. Terwijl bedrijven de deuren sloten uit angst voor materiële schade, bedekten multiplexplaten de winkelpuien en ontvouwden een leeg canvas voor niet-officiële verhalen over collectief eigendom om opnieuw te worden beschreven:
aDREAM INTO AN EMPTy
Online Publicatie: 16 februari 2021
Referenties
Canal Street Research Association
Federici, S. (2019). Re-enchanting the world: Feminism and the politics of the commons. Oakland, CA: PM Press.
Fisher, M. (2014). Ghosts of My Life: Writings on Depression, Hauntology and Lost Futures. London: Zero Books.
Han, B. (2017). Shanzhai: Deconstruction in Chinese (Untimely Meditations) (Bilingual ed.). Cambridge: The MIT Press.
Hua, Y. (2012). China in Ten Words. New York: Anchor Books.
Osterweil, V. (2020) In Defense of Looting: A Riotous History of Uncivil Action. New York: Verso.
Rosler, M. (2013). Culture Class. Berlin: Sternberg Press.
Foto credits in volgorde van verschijning:
1. BAENCIALGA BAEIFMCLACA, 2020. Photo by @wildkiriya, courtesy Shanzhai Lyric
2. Des Erate, courtesy Shanzhai Lyric
3. Poem of financial doom, courtesy Shanzhai Lyric
4.“LOGO HRRE”, courtesy Shanzhai Lyric
5. Everything is runimed we’re domed nogthing can save us we’re all going to die, 2019. Photo by @hosisters, courtesy Shanzhai Lyric
6. SMILE UNTIL THE TEARS RUN INTO YOUR MOUTH, 2017. Photo by @gourdtimes, courtesy Shanzhai Lyric
7. IT BELONGS ÔÇ£WAPSRT OF LIVEÔÇØ SESR SPORTS & CASUAL YILIAN IN NEW YORK, 2015. Photo courtesy Shanzhai Lyric
8. STORY IT ALL ME, courtesy Shanzhai Lyric
9. aDREAM INTO AN EMPTy, Zoo Market, 2015. Photo by Shanzhai Lyric
